Інга Шульцэ, які нарадзіўся ў 1962 г. у Дрэздэне, належыць да найважнейшых прадстаўнікоў сучаснай нямецкай літаратуры. Яго раманы, прысвечаныя грамадска-палітычным супярэчнасцям і канфліктам аб’яднанай Германіі, былі адзначаны шматлікімі ўзнагародамі. З прыведзенай далей прамовай ён звярнуўся да беларускай дыяспары на мітынгу, што адбыўся 5 кастрычніка 2020 года перад Брандэнбургскай брамай у Берліне з нагоды візіту Святланы Ціханоўскай.

Інга Шульцэ, Берлін, кастрычнік 2020

Дарагія сяброўкі і сябры з Беларусі!

Я прыйшоў сюды, каб сказаць тое ж, што напісана на гэтым плакаце: “Шчыра вітаем, спадарыня прэзідэнт!”

Мы ў захапленні ад удзельнікаў мірных дэманстрацый! Я дазваляю сабе гаварыць “мы”, бо прынамсі мне яшчэ не сустракаўся ніводны чалавек, які б не захапляўся вамі — людзьмі, што так мужна і ўпэўнена выходзяць на вуліцы ў абарону дэмакратычнага выбару, і не спадзяваўся, што вы зможаце дасягнуць сваіх мэт негвалтоўнымі сродкамі.

Акурат тут, ва Усходняй Германіі, многія ведаюць, што значыць выходзіць на вуліцу без дазволу, пад застрашванні і пагрозы ўжыць сілу. Вам, і гэта цяпер відавочна, будзе цяжэй, чым нам 31 год назад. Вам спатрэбіцца шмат цярпення і вытрымкі. А мы абяцаем вам, што, нават калі пратэсты ў Беларусі перастануць трапляць у галоўныя навіны ў нядзелю, нашага запасу салідарнасці таксама хопіць надоўга.

Вы ўжо змянілі сваю краіну і сябе саміх. Гэты досвед — быць гаспадаром самому сабе, набыты столькімі беларусамі, у іх ужо не адняць. І няхай вы мусілі, а мо і яшчэ мусіце перажыць жудасныя рэчы, я ўсё ж мяркую, што вы ўрэшце не захочаце памяняцца ні з кім у гэтым свеце, хоць часам і ўзнікае такая спакуса.

А яшчэ мы ў захапленні і ад таго, якім чынам вы дэманструеце сваю волю, бо вы не даяце выставіць вас злымі ворагамі, бо не дапускаеце ўмяшання з абы-якога боку і па-ранейшаму ставіцеся да апанентаў, якія нярэдка дзейнічаюць жорстка і, відаць, не перад чым не спыняцца, як да суайчыннікаў, жыць з якімі на адной зямлі прыйдзецца і ў лепшай будучыні.

Трэба сказаць, што вашае змаганне за дэмакратычныя правы і свабоды натхняе і нас саміх, жыхароў Германіі, у нашых значна прасцейшых умовах паслядоўней выступаць у абарону міру, свабоды і дэмакратыі, за сацыяльную справядлівасць, экалагізацыю эканомікі і свабоду слова, бо адно непарыўна звязанае з другім.

Вы ведаеце, што не заўсёды тым, хто цягаў каштаны з агню, давядзецца потым іх есці. Вы ведаеце, які кірунак могуць набываць рэвалюцыі. Я зычу вам, каб вы стварылі сабе такое грамадства і такую краіну, якім будуць зайздросціць людзі ўсюды ў свеце.

Пераклад з нямецкай на беларускую: Сяргей Паўлавіцкі

На вокладцы: фрагмент Берлінская сцяны, вокладка pARTisan 24. 

Арыгінал тэкста:

Ingo Schulze, 1962 in Dresden geboren, gehört zu den wichtigsten Vertretern der zeitgenössischen deutschen Literatur. Seine Romane, die sich mit den gesellschaftspolitischen Verwerfungen des vereinten Deutschlands beschäftigen, wurden mehrfach ausgezeichnet. Diese Ansprache hielt er an die Adresse der belarusischen Diaspora bei der Kundgebung, die aus Anlass des Besuches von Svetlana Cichanouskaja am 5. Oktober 2020 in Berlin vor dem Brandenburger Tor stattfand.

Liebe belarssische Freundinnen und Freunde,

Ich bin hierhergekommen, um, wie es auf einem Plakat dort steht, ebenfalls zu sagen: Willkommen Frau Präsidentin!

Wir bewundern die friedlichen Demonstrantinnen und Demonstranten! Ich darf von „wir“ sprechen, weil zumindest mir noch niemand begegnet ist, der Sie, die für eine demokratische Wahl mit so viel Mut und Souveränität auf die Straßen gehen, nicht bewundert und hofft, dass Sie ihre Ziele mit gewaltlosen Mitteln erreichen werden.

Gerade in Ostdeutschland wissen viele, was es bedeutet, ungenehmigt und begleitet von Einschüchterung und Androhung von Gewalt auf die Straße zu gehen. Sie haben es, so viel lässt sich schon sagen, schwerer als wir vor 31 Jahren. Sie werden einen langen Atem brauchen. Und wir möchten Ihnen und Euch, auch wenn die Proteste in Belarus sonntags nicht mehr unter den Top-news sein sollten, auch einen langen Atem der Solidarität versprechen.

Sie haben bereits ihr Land und sich selbst verändert. Diese Selbstermächtigung so vieler Menschen in Belarus, wird sich nicht mehr ungeschehen machen lassen. Aber auch wenn Sie schreckliche Erfahrungen gemacht haben oder machen müssen, ich ahne, dass Sie letztlich mit niemandem auf der Welt tauschen wollen, auch wenn das mitunter verlockend sein mag.

Wir bewundern Sie aber auch dafür, wie Sie demonstrieren, weil sie sich nicht zum Feind machen lassen, weil Sie sich gegen Einmischungen ganz gleich von welcher Seite verwahren und Ihre Gegner, die mitunter brutal und offenbar vor nichts zurückschreckend, immer noch als Landsleute behandeln, mit denen man auch in einer besseren Zukunft zusammenleben muss.

Ihr Kampf für demokratische Rechte und Freiheiten ist aber auch für uns selbst hier in Deutschland eine Ermutigung, unter wesentlich leichteren Bedingungen konsequenter für Frieden und Freiheit, für Demokratie und soziale Gerechtigkeit, für ökologisches Wirtschaften und für Pressefreiheit einzutreten, denn das eine hängt untrennbar mit dem anderen zusammen.

Sie wissen, dass nicht immer diejenigen, die die Kastanien aus dem Feuer holen, sie auch essen werden. Sie wissen, welchen Verlauf Revolutionen nehmen können. Ich wünsche Ihnen, dass sie sich eine Gesellschaft und ein Land schaffen, um das Sie die Menschen auf der ganzen Welt beneiden werden.