Міжнародны Бэрлінскі кінафэст апублікаваў праграмы дзьвюх пазаконкурсных сэкцыяў: «Панарама» й «Форум». Расейскія фільмы не прадстаўленыя ў першай зь іх, у другой прыме ўдзел сацыяльная драма Сьвятланы Баскавай «За Маркса…».

У фільме вытворчасьці «АД студыі» й «Сыне фантом» зьняліся Сяргей Пахомаў і Уладзімер Епіфанцаў. «За Маркса…» (назва запазычаная з кнігі нэамарксыста Луі Альтусэра) раскрывае тэму клясавай барацьбы, супрацьстаяньня эксплюататараў і пралетарыяту. Зьбяднелыя рабочыя заводу ствараюць незалежны прафсаюз. Лідэра прафсаюзу забіваюць, галоўнага героя, які стаў сьведкам яго гібелі, шантажуе кіраўніцтва заводу, і ён вымушаны здаць сваіх таварышаў. Аўтары фільму сьцьвярджаюць, што ягоная ідэя палягае ў паказе дваістасьці рускага характару, у якім парадаксальным чынам зьлітыя жорсткасьць і дабрадушнасьць, адданасьць справе й здрада, зайздрасьць і ўзаемадапамога.

Рэжысэр Сьвятлана Баскава дала сваёй карціне вызначэньне «новае савецкае кіно». «Для мяне гэта першы фільм, які быў задуманы й зьняты для шырокай аўдыторыі ў падтрымку прафсаюзнага руху, які толькі нараджаецца ў нашай краіне, — сказала яна. — Я здымала ўсе гэтыя падзеі, і хлопцы з прафсаюзаў давалі мне магчымасьць даведацца, як усё адбываецца знутры. Я вельмі паважаю гэтых людзей — за іх спробы адстойваць пачуцьцё ўласнай годнасьці, за іх выклік сіле грошай».

Кінакрытык Андрэй Плахаў выказаўся пра карціну так: «Фільмы Сьвятланы Баскавай адрозьніваюцца радыкальнасьцю зьместу й формы. «За Маркса …» — не выключэньне, прычым гэта фільм пра «традыцыі радыкалізму», што надае яму дадатковую цікавасьць. Расейскія рабочыя, якія абмяркоўваюць у кінаклюбе Гадара, — гэта крута!»

Адным са стваральнікаў фільму стаў муж Баскавай Анатоль Асмалоўскі, ляўрэат «Прэміі Кандзінскага» за 2007 год у намінацыі «Мастак году», адзін зь яркіх прадстаўнікоў маскоўскага акцыянізму. Расейская прэм’ера «За Маркса…» адбылася на фэсьце «Кінатаўр» у 2012 годзе. У тым жа годзе карціна атрымала прэмію расейскай крытыкі «Белы слон» як падзея году.

Сьвятлана Баскава пачала сваю кар’еру ў 1990-х гадах, у ейных фільмах прымалі ўдзел шматлікія дзеячы сучаснага мастацтва, у тым ліку Сяргей Пахомаў, Алег Маўрамаці, Анатоль Асмалоўскі, Аляксандар Маслаеў. У 1999 годзе выйшаў найбольш знакаміты фільм рэжысэра «Зялёны слонік», названы «самым брудным фільмам тысячагодзьдзя».

Ён быў паказаны на шматлікіх міжнародных кінафэстывалях, у тым ліку Бэрлінскім, і амаль кожны паказ суправаджаўся скандалам, бо фільм закранаў супярэчлівыя й табуяваныя тэмы садызму, капрафіліі й гомасэксуальнасьці.

Фразы зь фільму сталі інтэрнэт-мэмамі. Сяргей Пахомаў і Уладзімер Епіфанцаў неаднаразова здымаліся ў карцінах Баскавай.

Сэкцыя «Форум» Бэрлінскага кінафэстывалю ўлучае дакумэнтальныя й экспэрымэнтальныя карціны з усяго сьвету, зьнятыя пераважна маладымі рэжысэрамі. На сэкцыі няма жорсткага фармату й жанравых абмежаваньняў, фільмы «Форуму» не спаборнічаюць паміж сабой. Як гаворыцца ў прэс-рэлізе фэсту, карціны, прадстаўленыя ў 2013 годзе, аб’ядноўвае тэма сацыяльных узрушэньняў і пераменаў. «Ня толькі іхны зьмест, але і форму характарызуюць спробы знайсьці новыя рэаліі й усьвядоміць сябе ў сьвеце, які зьмяняецца».

Усяго на «Форуме» будзе прадстаўлены 41 фільм з розных краінаў. 22 карціны пакажуць на фэстывалі ў межах іхных сусьветных прэм’ер. Бэрлінскі фэстываль у 2013 годзе пройдзе зь 7 па 17 лютага.

Крыніца \ lenta.ru. Фотаздымкі © filmz.ru